พระธาตุประสิทธิ์มีความสำคัญและความศักดิ์สิทธิ์อย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นพระธาตุองค์เดียวในประเทศไทย ที่มีการบรรจุสิ่งสำคัญแห่งพระพุทธศาสนาไว้ครบหมด เป็นโบราณวัตถุที่เก่าแก่เป็นปูชนียวัตถุ ที่ควรแก่การเคารพกราบไหว้สักการะเป็นอย่างยิ่ง
พระธาตุประสิทธิ์ ประดิษฐานอยู่ที่วัดพระธาตุประสิทธิ์ หมู่ที่ 13 ตำบลนาหว้า ห่างจากอำเภอเมืองประมาณ 98 กิโลเมตร สามารถเดินทางจากตัวเมืองนครพนมไปตามทางหลวงหมายเลข 212 ผ่านอำเภอท่าอุเทนถึงบ้านนาขมิ้น ถึงทางหลวงหมายเลข 2032 แยกซ้ายมือเข้าอำเภอศรีสงคราม ระยะทางประมาณ 72 กิโลเมตร
พระธาตุประสิทธิ์ มีความสำคัญและความศักดิ์สิทธิ์อย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นพระธาตุองค์เดียวในประเทศไทย ที่มีการบรรจุสิ่งสำคัญแห่งพระพุทธศาสนาไว้ครบหมด เป็นโบราณวัตถุที่เก่าแก่เป็นปูชนียวัตถุ ที่ควรแก่การเคารพกราบไหว้สักการะเป็นอย่างยิ่ง เป็นหลักยึดเหนี่ยวของพระพุทธศาสนิกชนทั่วไป จัดว่าเป็นขุมทรัพย์อันประเสริฐของชาวพุทธโดยแท้
สิ่งของบูชาพระธาตุมีข้าวตอก น้ำอบ ข้าวเหนียวปิ้ง ดอกไม้สีส้ม ธูป 19 ดอก เทียนขาว 2 เล่ม พระธาตุประสิทธิ์เป็นที่บรรจุพระอุรังคธาตุของพระพุทธเจ้า ประชาชนในท้องที่ใกล้เคียงเคารพนับถือมาก
ภายในอุโมงค์มีพระพุทธรูปเก่าแก่หลายองค์ ผู้ค้นพบได้แก่ชนเผ่าญ้อ ซึ่งหนีภัยสมครามการรบพุ่ง ระหว่างอาณาจักรล้านช้างเวียงจันทน์กับพม่าและอาณาจักรเชียงใหม่ในสมัยพระ เจ้าไชยเชษฐา เมื่อ พ.ศ. 2112 ได้พร้อมกันบูรณะครั้งแรกและให้นามว่า พระธาตุประสิทธิ์
ในปี พ.ศ. 2283 เจ้าผู้ครองนครศรีโคตรบูร พระนามว่า พระเจ้าขัติวงศาราชบูรณ์หลวง ได้บูรณะเสริมยอดสูงประมาณ 30 เมตร พ.ศ. 2436 พระเจดีย์ชำรุดทรุดโทรมมาก จนยอดเจดีย์หักลงมาท่านพระประสิทธิ์ศึกษาธิการ เจ้าอาวาส ในขณะนั้นได้บูรณะซ่อมแซมพระเจดีย์ได้สวยงามยิ่งขึ้น
หลักฐานพระธาตุประสิทธิ์ได้รับการบูรณะ โดยเลียนแบบพระธาตุพนม ลักษณะรูปทรงสี่เหลี่ยม กว้าง 7.52 เมตร มีประตูเปิด-ปิด 2 ด้าน พ.ศ. 2515 ได้นำบรมสารีริกธาตุ และอรหันต์ธาตุรวม 7 องค์มาบรรจุไว้ในองค์พระธาตุ พระธาตุประสิทธิ์มีความศักดิ์สิทธิ์ เป็นโบราณสถานเก่าแก่ที่ควรเคารพบูชาในวันขึ้น 10 ค่ำ ถึงวันที่ 15 ค่ำ เดือน 4 จะมีงานเทศกาลนมัสการพระธาตุประสิทธิ์ เป็นประจำทุกปี