วัดม่อนพระยาแช่ นับว่าเป็นสถานที่สำคัญอีกสถานที่หนึ่ง มีศิลปะสถาปัตยกรรมที่สำคัญ คือ บันไดนาค เป็นรูปแบบเก่าแก่ของล้านนาซึ่งได้รับอิทธิพลจากศิลปะขอมโบราณและเป็นคติ ความเชื่อว่านาคเป็นสะพานเชื่อมระหว่างเบื้องล่างคือโลกมนุษย์กับเบื้องบน คือสวรรค์
วัดม่อนพระยาแช่ หรือ วัดพระธาตุม่อนพระยาแจ้ ตั้งอยู่บนเนินเขาในตำบลพิชัย อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง ห่างจากตัวเมืองไปทิศตะวันออก ประมาณ 8 กิโลเมตร
ความสำคัญต่อชุมชน กล่าวกันว่าเจดีย์เดิมของวัดเป็นที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ มีงานประเพณีนมัสการประจำปี ในเดือน 9 (เดือน 7 เหนือ) แรม 8 ค่ำ ทุกปี จะมีพุทธศาสนิกชนจากที่ต่าง ๆ ไปร่วมงานด้วยเป็นจำนวนมาก
ลักษณะทางสถาปัตยกรรม ศิลปะสถาปัตยกรรมที่สำคัญของวัดม่อนพระยาแช่ที่เหลืออยู่ในปัจจุบัน มีสถาปัตยกรรมเหลืออยู่ไม่มากนัก อาทิเช่นบันไดนาค เป็นรูปแบบเก่าแก่ของล้านนาซึ่งได้รับอิทธิพลจากศิลปะขอมโบราณและเป็นคติ ความเชื่อว่านาคเป็นสะพานเชื่อมระหว่างเบื้องล่างคือโลกมนุษย์กับเบื้องบน คือสวรรค์ บันไดนาคของวัดนี้ทำเฉพาะช่วงแรกเท่านั้น มีลักษณะเป็นนาคสามเศียร ตัวนาคเลื้อยโค้งไปตามจังหวะการลดหลั่นของขั้นบันไดด้วยลีลาที่สวยงาม ขั้นบันไดจากเชิงเขาจนถึงลานพระธาตุเจดีย์ปูด้วยหินศิลาแลง แบ่งเป็น 3 ช่วง เพื่อให้ผู้เดินขึ้นมีโอกาสพักเหนื่อย บันไดมีทั้งหมด 585 ขั้น
พระธาตุเจดีย์ม่อนพระยาแช่ เป็นเจดีย์ทรงระฆังขนาดกลาง ฐานชั้นล่างเป็นฐานสี่เหลี่ยมซ้อนลดหลั่นกันสองชั้น รองรับฐานบัวลูกแก้วสี่เหลี่ยม ย่อเก็จสองชั้น องค์ระฆังตั้งอยู่บนฐานเขียงแปดเหลี่ยม ไม่มีชั้นมาลัยเถาและบัลลังก์ (แท่นแก้ว) ปล้องไฉนเป็นแบบบัวลูกแก้ว ปลียอดเป็นกรวยเรียวแหลมขึ้นไป มีฉัตรโลหะปิดทอง 5 ชั้น ครอบยอดองค์พระธาตุเจดีย์
วิหารด้านหน้าองค์พระธาตุเป็นวิหารที่สร้างขึ้นใหม่ รูปแบบสถาปัตยกรรมไทยภาคกลางบริเวณวัดดูคับแคบ เพราะมีการก่อสร้าง กุฏิ ศาลาเอนกประสงค์ และศาลาพัก โดยไม่คำนึงถึงความสัมพันธ์ของช่องว่าง ขนาดและรูปแบบที่เหมาะสมกับองค์พระธาตุ จึงทำให้องค์พระธาตุไม่งามสง่าเท่าที่ควร
การเดินทางไปวัดม่อนพระยาแช่ วัดม่อนพระยาแช่ ตั้งอยู่ที่ ตำบลพิชัย บนเส้นทางสายลำปาง - งาว จากตัวเมืองไปตามทางหลวงหมายเลข 1 และเลี้ยวขวาตรงหลักกิโลเมตรที่ 605 ประมาณ 5 กิโลเมตร