ป้อมวิเชียรโชฎก เป็นป้อมเก่าที่สร้างขึ้นเป็นที่กำบังข้าศึกสมัยโบราณ ตามหลักฐานสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งได้โปรดเกล้าฯ ให้พระยาโชฎกราชเศรษฐีจัดสร้างขึ้นและโปรดเกล้าให้ชื่อว่า " ป้อมวิเชียรโชฎก "
ป้อมวิเชียรโชฎก สร้างขึ้นในปีพุทธศักราช 2371 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3 ) ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระยาโชฎกราชเศรษฐี (ทองจีน) เป็นแม่กองสร้างป้อมขึ้น เพื่อรักษาปากน้ำท่าจีนที่เมืองสมุทรสาคร เมื่อแล้วเสร็จพระราชทานนามว่า "ป้อมวิเชียรโชฎก" สาเหตุของการสร้างป้อมขึ้น เนื่องจากในสมัยรัชกาลที่ 3 ไทยเกิดกรณีพิพาทกับญวน เรื่อง เจ้าอนุวงศ์เมืองเวียงจันทน์ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเกรงว่า ญวนจะยกกำลังทางเรือมารุกรานไทยจึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างป้อมขึ้นตามปากน้ำสำคัญ
ลักษณะทั่วไป ป้อมวิเชียรโชฎกเป็นป้อมเก่าเมืองสาครบุรี ก่อด้วยอิฐถือปูนกว้างประมาณศอกเศษสูงประมาณ 6 ศอก ไม่มีป้อมยาม มีแต่หอรบ ระหว่างช่องของกำแพงป้อม มีปืนโบราณที่หล่อด้วยเหล็กทั้งท่อน ประจำการไว้ สำหรับป้องกันข้าศึกที่ จะเข้ามาทางปากน้ำ โดยบนกระบอกปืนทุกกระบอกมีสัญลักษณ์เป็นรูปมงกุฎราชวงศ์อังกฤษมีอักษร G R และสลักคำว่า BACON บรรจุอยู่ แต่ละช่องกว้างประมาณ 5 เมตร
ปัจจุบันตัวป้อมเหลืออยู่เพียงสามด้าน คือ ด้านทิศเหนือ ทิศใต้ และทิศตะวันตก ซึ่งติดกับแม่น้ำท่าจีน มีการตัดกำแพงป้อมบางส่วนออก เพื่อใช้เป็นเส้นทางสัญจร เนื่องจากปัจจุบันภายในบริเวณป้อม เป็นสถานที่ตั้งศาลหลักเมือง และสวนสาธารณะ
การเดินทาง ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 35 (ถนนพระราม 2) เมื่อถึงทางแยกเข้าเมือง สมุทรสาคร เลี้ยวขวาตรงไปประมาณ 2 กม. ก่อนถึงท่าเรือเทศบาลประมาณ 100 เมตร เลี้ยวขวา ป้อม จะตั้งอยู่ล้อมรอบศาลหลักเมืองสมุทรสาคร