กลุ่มจักสานกระจูดตำบลควนลัง ท่องเที่ยวไทย จังหวัดสงขลา

ผลิตภัณฑ์จักสานกระจูด จังหวัดสงขลา

กลุ่มผู้ผลิต กลุ่มจักสานกระจูดตำบลควนลัง

สถานที่ผลิต 53/1 หมู่ 3 ตำบลควนลัง อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา

ประธานกลุ่ม นางคำนึง แย้มสุวรรณ

ประวัติความเป็นมา เมื่อประมาณหนึ่งร้อยกว่าปีที่ผ่านมามีพระธุดงค์รูปหนึ่ง ชื่อ หลวงพ่อลิ้นดำ (คลองสอ) นำพันธุ์กระจูดใส่ย่ามมาจากประเทศมาเลเซียมาปลูกในพรุ ซึ่งอยู่ในเขตพื้นที่หมู่ที่ 3 ตำบลควนลังเมื่อกระจูดโตและขยายพันธุ์จนมีปริมาณมาก ชาวบ้านซึ่งนำโดยทวดจันทร์แก้ว ธรรมโชเตก็นำกระจูดมาจักสานเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง เช่น เสื่อ กระสอบ หมุก เชี่ยนมาก ฯลฯเพื่อใช้ในครัวเรือน และเมื่อเหลือใช้ก็นำไปขายตามตลาดนัด และงานวัดทั้งในตำบลและพื้นที่ใกล้เคียง ต่อมามีการถ่ายทอดมายังรุ่นลูกรุ่นหลานจนปัจจุบันมีการรวมตัวกันจัดตั้งเป็น กลุ่มจักสานกระจูดตำบลควนลัง ขึ้นโดยมีนางคำนึง แย้มสุวรรณ เป็นประธาน มีสมาชิก จำนวน 17 คน

เอกลักษณ์/จุดเด่นผลิตภัณฑ์

1. มีรูปแบบหลากหลาย

2. มีความละเอียด ประณีต

3. มีลวดลาย สีสันสวยงาม

4. มีความเหนียว คงทน (กระจูดน้ำจืดมีความเหนียว คงทนกว่าน้ำจืดน้ำเค็ม)

5. สามารถผลิตลวดลายและรูปแบบได้ตามความต้องการของลูกค้า

6. ราคาไม่แพง

7. กระบวนการผลิตไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม

ความสัมพันธ์กับชุมชน ผลิตภัณฑ์กระจูดตำบลควนลัง สะท้อนชีวิตความเป็นอยู่ที่มีความเกี่ยวพันธ์กับทรัพยากรธรรมชาติ(กระจูด )และการอนุรักษ์แหล่งน้ำซึ่งเป็นพรุขนาดทีเป็นสถานที่ก่อเกิดกระจูดวัตถุดิบ ที่สำคัญที่สามาถนำมาถักทอเป็นของใช้ในครัวเรือน จนสามารถพัฒนาผลิตภัณฑ์และนำออกจำหน่ายสร้างรายได้แก่สมาชิก และยังเป็นการสร้างความสัมพันธ์ภายในความครัว ในการช่วยเหลือและแบ่งหน้าที่กันทำตามความสามารถและความถนัด เช่นพ่อบ้านทำหน้าที่ในการไปหากระจูดลูกๆช่วยกันตากกระจูด เป็นต้น จากภูมิปัญญา ซึ่งเป็นความรู้ของชาวบ้านที่เกดจากการสั่งสม สามารถคิดเองทำเองใช้เอง และนำออกจำหน่ายเป็นการทำหัตกรรมภายในครัวเรือน ชุมชนสามารถสร้างรายได้ นำมาซึ่งความสุขเกิดความรัก ความผูกพัน และความสามัคคีเพราะในอดีตนอกจากชาวบ้านจะทำผลิตภัณฑ์กระเพื่อใช้และจำหน่าย แล้วนั้นยังมีการรวมพลังกันเพื่อถักทอเป็นสื่อผืนละ 15-20 เมตร เพื่อนำไปถวายตามวัดต่างๆด้วย

วัตถุดิบและส่วนประกอบ

- ต้นกระจูด

- สีย้อม

- กาว

- แลกเกอร์

ขั้นตอนการผลิต

1. ถอนกระจูด แล้วนำมาตาก

2. นำมาคัดขนาดความยาว

3. นำกระจูดที่คัดขนาดแล้วมามัดแล้วนำไปคลุกโคลน

4. นำไปตากแดดประมาณ 3 วัน

5. นำกระจูดที่ตากแดดแล้วมาตากน้ำค้างตอนใกล้รุ่งประมาณ 1 ชั่วโมง

6. นำมาเหยียบเพื่อให้นุ่ม หลังจากนั้นใช้สากตำข้าวตำเพื่อให้เส้นแบน

7. นำมาจักสานในรูปแบบต่างๆ (หากต้องการให้มีสีสันก็สามารถนำเส้นกระจูดไปย้อมสีได้ตามความต้องการ)