sarai-kaiyee จังหวัดNan

สาหร่ายไกยี จังหวัดน่าน

กลุ่มผู้ผลิต กลุ่มแปรรูปอาหารจากสาหร่ายน้ำจืด(ไก)

สถานที่ผลิต เลขที่ 106 บ้านหนองบัว หมู่ที่ 5 ตำบลป่าคา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน

ประธานกลุ่ม นางศิริพร คำหว่าง

ไกเป็นอาหารพื้นบ้านของชาวไทลื้อมานานนับร้อยกว่าปีเพราะเป็นวัตถุดิบที่ เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติในแม่น้ำน่านที่ใสสะอาดสาหร่ายไกเป็นสาหร่ายขนาดใหญ่ ขึ้นอยู่บนก้อนหิน ท้องน้ำมีลักษณะเป็นเส้นยาวสีเขียวสด อาจจะยาวถึง 1-2 เมตร เมื่อเจริญเต็มที่จะมองเห็นเป็นเส้นสายสีเขียวเต็มท้องน้ำมักเจริญเติบโนโน บริเวณที่เป็นหาดหินและกรวด ที่มีความลึกระหว่าง 30-50 เซนติเมตร ตามสภาพน้ำอยู่ในระดับดีถึงปานกลางน้ำใสและน้ำไหล ซึ่งพบในช่วงฤดูหนาวจนถึงฤดูร้อนระหว่างเดือนพฤศจิกายนถึงพฤษภาคมของทุกปีจะ มีมากที่สุดบริเวณอำเภอท่าวังผา คนไทลื้อสมัยรุ่นทวดปู่ย่าตายาย นำไกมาปรุงเป็นอาหารโดยการทำห่อนึ่งไก คั่วไก ไกแผ่นและไกยีเท่านั้น สืบทอดกันมาจนถึงปัจจุบันเพราะไกเป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการทำให้มี สุขภาพแข็งแรงและอายุยืนต่อมากลุ่มแม่บ้านนำไกมาแปรรูปหลายๆอย่างเช่น ข้าวตังหน้าไก น้ำพริกไก คุกกี้ไก กรอบเค็มกะหรี่ปับ ฯลฯ

กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านหนองบัวจึงเกิดความคิดที่จะนำมาแปรรูปเพื่อจำหน่าย เป็นรายได้เสริมให้แก่ครอบครัวและอนุรักษ์อาหารพื้นบ้านให้เป็นที่รู้จักกัน แพร่หลายประกอบกับไกเป็นสาหร่ายที่ให้สารอาหารที่เป็นประโยชน์แก่ร่างกายโดย มีปริมาณโปรตีนสูงใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์ นอกจากนั้นยังมีปริมาณเบต้าแคโรทีนสูงกว่าแครอทถึง4 เท่า มีวิตามินบี 1 และบี 2 มากกว่าผัก มีวิตามินบี 12ซึ่งช่วยส่งเสริมความจำและช่วยป้องกันโรคโลหิตจางมีธาตุเหล็กและแคลเซี่ยม ช่วยบำรุงสมอง กระดูกและฟันให้แข็งแรงมีเส้นใยอาหารสูงจึงป้องกันท้องผูกและยังเป็นอาหาร ที่ดีเยี่ยมสำหรับผู้บริโภคอาหารเจและมังสาวิรัตตามความเชื่อของชาวบ้าน ซึ่งเชื่อว่าการบริโภคสาหร่ายไกจะทำให้ผมดกดำไม่หงอกได้ง่าย และชะลอความแก่ หากได้รับการส่งเสริมและพัฒนาให้แพร่หลายจะเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภคดังนั้น จึงเกิดการแปรรูปอาหารจากสาหร่ายน้ำจืดขึ้น เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ.2545

ปัจจุบันไกเป็นผลิตภัณฑ์หนึ่งเดียวที่มีอยู่ในเขตอำเภอท่าวังผาจังหวัดน่าน ซึ่งเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลาย เพราะภาควิชาวิทยา คณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และสถาบันเทคโนโลยีราชมงคลวิทยาเขตน่าน ได้นำไกจากกลุ่มฯไปวิจัย ซึ่งพบว่ามีประโยชน์ต่อสุขภาพเป็นอย่างยิ่งจึงทำให้มีผู้บริโภคหันมาบริโภค ไกกันมากขึ้น

จุดเด่นผลิตภัณฑ์ สาหร่ายน้ำจืดจากผลการวิเคราะห์คุณค่าทางโภชนาการของสาหร่ายไกพบว่ามีคุณค่า ทางโภชนาการค่อนข้างสูงโดยมีโปรตีนสูงไร่เรี่ยเท่ากับเนื้อปลา สิ่งที่น่าสนใจคือมีกากหรือใยอาหารค่อนข้างสูงมากกว่าผักทั่วไป และมากกว่าผลไม้บางชนิดในกลุ่มของ 5วิตามิน มีวิตามินซีมากที่สุดซึ่งเป็นปริมาณที่น่าสนใจใกล้เคียงกับผลไม้ประเภทส้ม และมีซิลีเนียมเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่รู้จักกันดีมีอยู่ในสาหร่ายเป็น ปริมาณมาก

มาตรฐานและรางวัลที่ได้รับ
- ได้รับการคัดสรรเป็นผลิตภัณฑ์ระดับ 4 ดาว ปี 2549 ประเภทอาหาร ผลิตภัณฑ์สาหร่ายปรุงรส
- ได้รับใบอนุญาตการใช้เครื่องหมายรับรองมาตรฐานระบบการผลิตสินค้าเกษตรชุมชนแปรรูป
- หนังสือสำคัญแสดงการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า

วัตถุดิบและส่วนประกอบ 1. สาหร่ายน้ำจืดอบแห้ง 2. งาขาวหรืองาดำ 3. ซีอิ้ว 4. น้ำมันพืช 5. เครื่องปรุง 6. เกลือไอโอดีน

กระบวนการผลิต
1. เก็บสาหร่ายไกสดจากแม่น้ำ
2. คัดเลือกวัตถุดิบ แยกเศษหิน ดิน ทรายออกให้หมด
3. ล้างน้ำให้สะอาด
4. ฉีกเป็นฝอย แล้วนำไปเรียงบนตะแกรง
5. เครื่องปรุงผสมน้ำราดให้เปียกรวยด้วยงาแล้วกลึงให้เป็นเนื้อเรียบ
6. นำไปตากแดด 1 วัน
7. นำเข้าตู้อบลมร้อนประมาณ 2 ชั่วโมง
8. เก็บใส่ถุงพลาสติกใสรัดให้แน่นเตรียมไว้เพื่อแปรรูปตลอดทั้งปี

ขั้นตอนการผลิตสาหร่ายแผ่นทรงเครื่อง
1. นำสาหร่ายแผ่นที่อบแล้วหยดน้ำมันพืชลงไปเล็กน้อยแล้วพักไว้
2. นำมาปิ้งบนเตาอบหรือเตาปิ้ง กลับไปมาให้กรอบตามความเหมาะสม
3. ตัดเป็นชิ้นใส่บรรจุถุงฟรอย์เพื่อเตรียมจำหน่าย
ขั้นตอนการผลิตสาหร่ายเลิศรส
1. นำสาหร่ายที่อบไว้มาสับหรือปั่นให้ละเอียด
2. ตั้งกระทะใส่น้ำมันพอประมาณใช้ไฟปานกลางใส่กระเทียมลงไป พอได้ที่ตามด้วยงาขาวหรืองาดำ เทสาหร่ายที่เตรียมไว้ลงในกระทะใส่เครื่องปรุงให้เรียบร้อย ปรุงนานประมาณ 20 นาทีตักใส่ภาชนะให้เย็นพอดีแล้วบรรจุด้วยถุงฟอร์ย เพื่อเตรียมจำหน่าย

เคล็ดลับในการผลิต การทำสาหร่ายจะต้องคัดเลือกวัตถุดิบให้เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์ เพื่อให้คุณภาพดีขึ้น
การรับประทานสาหร่ายแผ่นทรงเครื่อง หลังจากบรรจุซองฟรอย์แล้วสามารถนำมาบริโภคได้หลายรูปแบบ
- นำแผ่นสาหร่ายห่อด้วยข้าวเหนียวมูลหรือข้าวต้มมัดรับประทานได้ทันที
- เป็นอาหารว่างหรือรับประทานกับเครื่องดื่มได้ทุกชนิด
- หากเปิดซองแล้วรับประทานไม่หมดรัดปากซองให้แน่นแล้วเก็บไว้ในตู้เย็น ถ้าต้องการรับประทานที่กรอบนำไปใส่เตาอบหรือในกระทะใช้ไฟอ่อนๆ แล้วนำมารับประทานได้
การรับประทานสาหร่ายเลิศรส หลังจากบรรจุซองฟรอย์แล้วสามารถนำมาบริโภคได้หลายรูปแบบ
- นำมาโรยข้าวได้ทุกชนิดหรือแผ่ข้าวเหนียวห่อหุ้มรับประทานได้เลย
- ใช้ผสมไข่เจียว ไข่ป่าม หรือผัดผักรวม ฯลฯ
- หากเปิดซองแล้วรับประทานไม่หมดรัดปากซองให้แน่นแล้วเก็บไว้ในตู้เย็น ถ้าต้องการรับประทานที่กรอบนำไปลงกระทะใช้ไฟอ่อนๆ แล้วนำมารับประทานได้

แหล่งจำหน่ายผลิตภัณฑ์
1. ศูนย์จำหน่ายสินค้า OTOP บ้านหนองบัวเลขที่ 106 บ้านหนองบัว หมู่ที่ 5 ตำบลป่าคา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
2. ตลาดสดท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
3. ห้างนราไฮเปอร์มาร์ค อำเภอเมืองน่านจังหวัดน่าน
4. ห้างเทสโก้โลตัส อำเภอเมืองน่านจังหวัดน่าน
5. งานเทศกาลต่างๆ ทั้งในจังหวัดและต่างจังหวัด
6. โรงพยาบาลน่าน (ทุกวันศุกร์) ตลาดอาหารเพื่อสุขภาพ
7. ตลาดเทศบาล อำเภอเมืองน่านจังหวัดน่าน